WARSZAWA DLA ŚREDNIO ZAAWANSOWANYCH

Podstawowym zadaniem projektu jest nauczanie języka polskiego jako obcego poprzez historię i kulturę Warszawy, z wykorzystaniem w tym celu wystawy muzealnej, autentycznych eksponatów muzealnych oraz zbiorów bibliotecznych, zgromadzonych w Muzeum Warszawy. Ideą przyświecającą powstaniu projektu była myśl, że praktycznie niemożliwe jest zgłębianie kultury danego kraju bez znajomości jego języka i odwrotnie. Zajęcia prowadzone metodą CLIL na wszystkich poziomach językowych nie tylko pozwalają na zgłębienie ww. tematyki, lecz również przyczyniają się do rozwijania potencjału poznawczego i kompetencji kluczowych. Ułatwiają obcokrajowcom integrację ze społecznością lokalną oraz pokazują, że nawet przy ograniczonej znajomości języka można w pełni korzystać z oferty instytucji kultury. Projekt daje możliwość integracji z lokalną społecznością naukową i akademicką. W ramach zajęć obcokrajowcy odwiedzają różne instytucje kultury na Starym Mieście w Warszawie (muzea, biblioteki, instytut PAN, archiwum) oraz ich pracowników w celu pozyskania informacji na dany temat i wykonania konkretnych zadań. Jest to okazja dla jednych i drugich do wzajemnego poznania się, współpracy dla osiągnięcia wspólnego celu oraz oswojenia obcokrajowców, którzy nierzadko potem zostają w Polsce na studia, z zasadami panującymi w takich instytucjach naukowych. Obecność w ww. instytucjach większej liczby obcokrajowców o różnym poziomie znajomości polszczyzny pozwala ich pracownikom na zyskanie doświadczenia potrzebnego do dostosowywania świadczonych usług do potrzeb tego typu użytkowników. Wspólna nauka, zabawa i praca zachęca do wymiany doświadczeń i spostrzeżeń, a także dzielenia się odmiennymi interpretacjami wystaw, dzieł sztuki oraz literatury. Realizacja projektu rozpoczęła się w 2017 r. Ponieważ cały czas zainteresowanie udziałem w projekcie rośnie, jest on kontynuowany i wszedł na stałe do oferty edukacyjnej Muzeum Warszawy. Od 2019 r. rozszerzono go o pilotażowe zajęcia z j. angielskiego metodą CLIL dla dzieci i młodzieży szkolnej.   Cele projektu:

• cele językowe: rozwijanie kompetencji językowych uczestników, budowanie pewności językowej, przełamywanie barier komunikacyjnych, nauka budowania strategii wyszukiwawczych w środowisku obcojęzycznym;
• cele kulturowe: zapoznanie uczestników z historią i kulturą Warszawy;
• cele społeczne: wzajemna akceptacja odmienności kulturowej, integracja ze społecznością mieszkańców Warszawy, tworzenie grup opartych na wspólnych zainteresowaniach;
• cele osobiste: rozwijanie kreatywnego myślenia i wrażliwości estetycznej uczestników, umiejętności pracy w grupie, wspieranie przedsiębiorczości;
• cele instytucjonalne: zainteresowanie nowej grupy docelowej ofertą Muzeum Warszawy, zachęcenie obcokrajowców do odwiedzania instytucji kultury;
• cele metodyczne: stworzenie materiałów umożliwiających nauczanie języka polskiego na wystawie muzealnej, rozpowszechnienie wśród lektorów metody pracy na wystawie, możliwej do zastosowania w każdym języku, we wszystkich muzeach.

  Projekt koncentruje się na trzech typach cyklicznych działań. Są to:

• działania skierowane bezpośrednio do uczniów: do tej pory przeprowadzenie 31 zajęć metodą CLIL, łączących naukę historii i kultury Warszawy z lekcją języka polskiego jako obcego (w postaci lekcji tematycznych, gier muzealnych i miejskich);
• działania skierowane do lektorów i nauczycieli: propagowanie metody pracy na wystawie muzealnej – wykłady z prezentacjami materiałów dydaktycznych wygłoszone w ramach dwóch ogólnopolskich konferencji glottodydaktycznych (patrz upowszechnianie rezultatów), prowadzenie warsztatów dla lektorów języka polskiego jako obcego, jak pracować na wystawie muzealnej (17.05.2019 r., Łódź), przeprowadzenie dwóch warsztatów dla nauczycieli języka polskiego jako obcego na Wschodzie (nauczyciele wcielali się w rolę uczniów i poznawali metody pracy wykorzystujące motyw warszawskich legend – spacer edukacyjny, karta pracy, gra muzealna. W ramach drugiego warsztatu poznali historię i podstawy pedagogiki Janusza Korczaka – 11.08.2017 r., 14.08.2018 r.);
• przygotowanie materiałów dydaktycznych, tekstów wraz z ćwiczeniami do publikacji "Legendy warszawskie – teksty do nauki języka polskiego jako obcego", która ma się ukazać w roku 2020 (teksty dostosowane do poziomów A, B i C wraz z ćwiczeniami i scenariuszami zajęć dla lektorów);
• wymiana doświadczeń z instytucjami kultury za granicą, które prowadzą działalność na tym samym polu (m.in. Bibliotheque Nationale de France, Musee Carnavalet w Paryżu) – planowane są również wizyty studyjne w Paryżu w listopadzie 2019 r.

  Uczestnikami projektu są obcokrajowcy przebywający na stałe lub tymczasowo w Warszawie i uczący się (lub chcący się uczyć) języka polskiego, w tym osoby pracujące i mieszkające w Warszawie na stałe lub tymczasowo, przygotowujące się do studiowania w Warszawie w ramach programu Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, programu stypendialnego dla młodych naukowców, a także nauczyciele języka polskiego jako obcego ze Wschodu (głównie Ukraina, Białoruś) oraz studenci wakacyjnych i stacjonarnych kursów Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców „Polonicum" Uniwersytetu Warszawskiego. Koordynatorka projektu, która jest lektorką języka czeskiego i polskiego jako obcego oraz jednocześnie pracownikiem merytorycznym muzeum, ma za zadanie: 1) pozyskiwać partnerów oraz nowe grupy docelowe projektu, 2) nadzorować i przygotowywać materiały dydaktyczne dla uczniów i lektorów, 3) opracowywać i realizować scenariusze zajęć, 4) dbać o rozpowszechnianie rezultatów projektu poprzez publikacje w mediach społecznościowych, wystąpienia na konferencjach branżowych. W projekt zaangażowani są wszyscy pracownicy Muzeum Warszawy, gdyż w czasie zajęć obcokrajowcy stają się gośćmi muzeum, czytelnikami muzealnej biblioteki, klientami kawiarni czy sklepiku z książkami i pamiątkami. Pracownicy, w zależności od scenariusza danej lekcji, służą za interlokutorów, a jednocześnie dają wsparcie, dzięki czemu uczestnicy zajęć mogą bezpiecznie wcielać się w wyznaczone role. Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców „Polonicum" Uniwersytetu Warszawskiego udziela wsparcia merytorycznego oraz pomaga w pozyskiwaniu uczestników projektu. Współpracuje także przy przygotowywaniu publikacji "Legendy warszawskie – teksty do nauki języka polskiego jako obcego". Rezultaty działań projektowych upowszechniane są poprzez: 1) wystąpienia na konferencjach glottodydaktycznych w Polsce (II Forum Glottodydaktyczne UW w Warszawie – 29.09.2018 r.; Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego V Toruń – 1-2.03.2019 r.), 2) prowadzenie warsztatów "Jak uczyć języków obcych na wystawie muzealnej" dla nauczycieli języka polskiego jako obcego (17-18.05.2019 r.) w ramach konferencji Ludyczność w glottodydaktyce, UŁ w Łodzi), 3) informacje na portalach społecznościowych Muzeum Warszawy o przeprowadzonych zajęciach i nowych aktywnościach, 4) stronę internetową Muzeum Warszawy, 5) wymianę doświadczeń z instytucjami kultury za granicą, które prowadzą działalność na tym samym polu.